Standardy Ochrony Małoletnich w Centrum Informacji Kulturalnej w Zabrzu (wersja skrócona)

1. Pracownicy Centrum Informacji Kulturalnej (dalej jako CIK) oraz inne osoby, z którymi CIK współpracuje, mające w ramach swoich obowiązków bezpośredni kontakt z małoletnimi, czyli osobami poniżej 18. roku życia, działają przede wszystkim dla dobra małoletnich i traktują małoletnich z szacunkiem.

2. Pracownicy CIK nie stosują przemocy wobec małoletnich, nie zawstydzają ich, nie lekceważą i nie obrażają, starają się rozmawiać z nimi w sposób dostosowany do sytuacji i wieku. Podnoszą głos tylko wtedy, gdy jest to konieczne (np. w sytuacji zagrożenia).

3. Bezpośredni kontakt pracownika CIK z małoletnim nie może być niejawny lub ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek nagrodą ani wynikać z relacji podporządkowania.

4. Pracownicy CIK nie kontaktują się z małoletnimi z wykorzystaniem prywatnych kanałów komunikacji bez wiedzy opiekunów małoletnich (rodziców lub innych opiekunów, którzy za nich odpowiadają).

5. W przypadku, gdy pracownicy CIK dostrzegą, że małoletni może być krzywdzony przez innego małoletniego lub jakąkolwiek osobę dorosłą, powiadomi o tym osoby odpowiedzialne w CIK, a jeśli będzie taka potrzeba, również odpowiednie służby.

6. Pracownicy CIK zapewniają ochronę danych osobowych i wizerunku małoletniego. Utrwalenie wizerunku małoletniego wymaga zgody opiekuna. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy małoletni jest elementem większej grupy (np. zgromadzenia, publicznego wydarzenia) – wtedy zgoda nie jest potrzebna.

7. Małoletni podczas wizyty w CIK nie uzyskują urządzeń z dostępem do Internetu, jednak pracownicy CIK – edukatorzy – w miarę możliwości sprawują nadzór nad sposobem korzystania z Internetu przez małoletnich na własnych urządzeniach.

8. Standardy w wersji pełnej i skróconej są umieszczone w sekretariacie CIK w wersji drukowanej oraz w wersji elektronicznej na stronie internetowej CIK.

Załącznik do Zarządzenia Dyrektora Centrum Informacji Kulturalnej w Zabrzu z dnia 10 lipca 2024 r.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

obowiązujące w Centrum Informacji Kulturalnej w Zabrzu

Centrum Informacji Kulturalnej (dalej jako CIK), w trosce o zabezpieczenie dobra małoletnich korzystających z oferty wydarzeń organizowanych przez CIK, zgodnie z obowiązkiem nałożonym w Ustawie z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tj. Dz.U. z 2023 poz. 1304 z pózn. zmianami), wprowadza Standardy Ochrony Małoletnich (dalej jako „Standardy”).

Rozdział I

Postanowienia ogólne

1. Ilekroć w Standardach jest mowa o:

1. Ustawie – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t. j. Dz. U. z 2023 poz. 1304 z pózn. zmianami);
2. Personelu CIK – należy przez to rozumieć wszystkich pracowników lub osoby wykonujące swoje obowiązki na zlecenie CIK na jakiejkolwiek podstawie prawnej, dopuszczone do działalności związanej z edukacją małoletnich, realizacją zainteresowań małoletnich lub jakiejkolwiek innej działalności, o której mowa w art. 21 ust. 1 Ustawy;
3. Małoletnim – należy przez to rozumieć osobę, która nie ukończyła 18. roku życia;
4. Krzywdzeniu małoletniego – należy przez to rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu CIK lub jakiekolwiek zagrożenie dobra małoletniego, w tym: przemoc fizyczną, przemoc emocjonalną, przemoc seksualną;
5. Przemocy fizycznej – należy przez to rozumieć zamierzone uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub stosowanie groźby uszkodzenia ciała;
6. Przemocy emocjonalnej – należy przez to rozumieć zamierzone poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie, uporczywe, niekonstruktywne krytykowanie, angażowanie w konflikt pomiędzy osobami dorosłymi, manipulowanie, nieudzielanie wsparcia, stawianie nieadekwatnych wymagań i oczekiwań;
7. Przemocy seksualnej – należy przez to rozumieć angażowanie małoletniego w jakąkolwiek aktywność seksualną przez osobę dorosłą, w tym zachowania polegające na kontakcie fizycznym lub bez kontaktu fizycznego (np. prezentowanie materiałów pornograficznych, utrwalanie wizerunku małoletniego na materiałach pornograficznych podglądanie, ekshibicjonizm);
8. Opiekunie małoletniego – należy przez to rozumieć rodzica lub opiekuna prawnego małoletniego;

Rozdział II

Zasady zapewniające bezpieczne relacje pomiędzy personelem CIK i małoletnimi

§ 1

Rekrutacja personelu

1. Każdy pracownik przed nawiązaniem stosunku pracy lub dopuszczeniem do realizacji obowiązków podaje dane osobowe, które następnie służą do wykonania obowiązku określonego w art. 21 Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (z późniejszymi zmianami) i sprawdzenia pracownika w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.

2. CIK zobowiązuje wszystkich pracowników i współpracowników do zapoznania się z niniejszym dokumentem i przestrzegania go.

3. W przypadku korzystania z usług podmiotów zewnętrznych celem organizowania zajęć dla dzieci, CIK wymaga, aby podmiot ten zaakceptował niniejszy dokument i zobowiązał się (w tym własnych pracowników i współpracowników delegowanych do wykonywania zadań na rzecz CIK) do przestrzegania jego zapisów.

§ 2

Zasady bezpiecznych relacji personelu CIK z małoletnimi

1. Podstawową zasadą, jaką powinien kierować się personel CIK w kontaktach z małoletnimi, jest działanie na rzecz ich dobra. Członkowie personelu CIK traktują małoletnich z szacunkiem, poszanowaniem ich godności oraz wrażliwości.

2. Personel CIK zobowiązany jest do utrzymywania profesjonalnych relacji z małoletnimi oraz każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są adekwatne do sytuacji, bezpieczne i uzasadnione.

3. W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek form przemocy pomiędzy małoletnimi personel CIK zobowiązany jest do niezwłocznej, adekwatnej reakcji, polegającej na powstrzymaniu eskalacji konfliktu.

4. Personel CIK stale monitoruje sytuacje i dobrostan małoletnich oraz poprawność relacji pomiędzy małoletnimi a pozostałymi członkami personelu CIK oraz pomiędzy samymi małoletnimi.

5. Członek personelu CIK, który powziął informację lub podejrzewa, że doszło do krzywdzenia małoletniego, zobowiązany jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach z małoletnim, kierując się wyczuciem i empatią.

6. Personel CIK:

1. odnosi się do małoletnich z szacunkiem;
2. wysłuchuje małoletnich i stara się prowadzić rozmowę w sposób dostosowany do sytuacji oraz wieku małoletniego;
3. nie zawstydza małoletnich, nie lekceważy i nie znieważa ich;
4. kieruje swoje komunikaty spokojnym tonem głosu, nie podnosi głosu bez rzeczywistej potrzeby (np. w celu ostrzeżenia w sytuacjach niebezpiecznych);
5. nie stosuje żadnych z form krzywdzenia.

7. Bezpośredni kontakt z małoletnim nie może być niejawny lub ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji podporządkowania.

8. Personel CIK nie kontaktuje się z małoletnimi z wykorzystaniem prywatnych kanałów komunikacji bez wiedzy opiekunów małoletnich.

Rozdział III

Procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego lub posiadania informacji o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego

§ 1

Zasady podejmowania interwencji

1. Personel CIK dokonuje oceny ryzyka i zwraca uwagę na symptomy krzywdzenia małoletnich.

2. Personel CIK zwraca uwagę w szczególności na poniższe czynniki ryzyka:

1. widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić;
2. nadmierne zakrywanie ciała nieadekwatne do pogody;
3. strach przed opiekunem, obawy przed powrotem do domu;
4. strach przed osobami dorosłymi;
5. używanie środków psychoaktywnych;
6. nadmierne szukanie kontaktu z dorosłym;
7. pojawianie się w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu małoletniego motywów przemocy lub motywów seksualnych;
8. nadmierne rozbudzenie seksualne małoletniego nieadekwatne do wieku.

3. W przypadku powzięcia przez członka personelu CIK podejrzenia krzywdzenia małoletniego lub uzyskania informacji w tym przedmiocie, członek personelu CIK niezwłocznie informuje o tym Dyrektora CIK, który podejmie interwencję w tej sprawie.

4. W przypadku podejrzenia, że zdrowie lub życie małoletniego jest zagrożone, personel CIK ma obowiązek niezwłocznie poinformować o tym fakcie właściwe służby.

§ 2

Sposoby dokumentowania przebiegu interwencji

1. Z przebiegu każdej interwencji osoba podejmująca interwencję sporządza kartę interwencji.

2. Personel CIK zobowiązany jest do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji związanych z podejrzeniem krzywdzenia małoletniego.

§ 3

Przebieg interwencji

1. W przypadku, gdy zgłoszenie obejmuje podejrzenie krzywdzenia przez personel CIK, dany członek personelu CIK zostaje niezwłocznie odsunięty od wszelkich form kontaktu z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy.

2. Osoba podejmująca interwencję przeprowadza rozmowę z małoletnim i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) małoletniego, w szczególności jego opiekunem. Osoba podejmująca interwencję stara się ustalić przebieg zdarzenia oraz wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne małoletniego. Ustalenia podjęte w toku interwencji są utrwalane na karcie interwencji.

3. W przypadku, gdy podejmowana interwencja dotyczy podejrzenia krzywdzenia małoletniego przez członka personelu CIK, Dyrektor wysłuchuje członka personelu CIK oraz inne osoby mające wiedzę o zdarzeniu. W sytuacji, gdy podejrzenia zostaną potwierdzone, Dyrektor stosuje odpowiednie środki dyscyplinujące, w tym kary porządkowe zgodnie z przepisami Kodeksu pracy.

4. W przypadku, gdy podejmowana interwencja dotyczy podejrzenia krzywdzenia małoletniego przez innego małoletniego należy dodatkowo przeprowadzić rozmowę z małoletnim podejrzewanym o krzywdzenie oraz jego opiekunem, a także oddzielnie z małoletnim poddawanych krzywdzeniu i jego opiekunem.

5. Po wyjaśnieniu okoliczności zdarzenia Dyrektor lub osoba podejmująca interwencję przeprowadza rozmowę z opiekunami małoletniego, podczas której informuje o zdarzeniu oraz o możliwości uzyskania specjalistycznego wsparcia we właściwych organizacjach lub służbach.

6. W przypadku, gdy w toku podejmowanej interwencji zostanie ustalone, że opiekun małoletniego zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo, Dyrektor niezwłocznie informuje właściwy ośrodek pomocy społecznej o potrzebie pomocy rodzinie.

7. W przypadku, gdy w toku interwencji zostanie powzięte podejrzenie, że doszło do popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, Dyrektor sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje do właściwej jednostki policji lub prokuratury.

Rozdział IV

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet

1. CIK nie zapewnia małoletnim możliwości korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet.

2.Obowiązki w zakresie sprawowania nadzoru nad korzystaniem z Internetu przez małoletnich w czasie wydarzeń i warsztatów organizowanych przez CIK oraz w czasie zwiedzania CIK w miarę możliwości wykonują właściwi edukatorzy prowadzący zajęcia lub organizujący zwiedzanie. Nie wyłącza to obowiązku opiekunów małoletnich lub opiekunów grup do monitorowania sposobu korzystania z Internetu przez małoletnich, podejmowania działań edukacyjnych oraz stosowania i aktualizowania programów zabezpieczających przed złośliwym oprogramowaniem i filtrującego prezentowane treści.

Rozdział V

Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia

1. Z uwagi na charakter instytucji, jaką jest CIK oraz brak oferty regularnych, cyklicznych zajęć lub warsztatów dla małoletnich, CIK nie ustala planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

2. W przypadku ujawnienia krzywdzenia, bezpośrednio po jego ujawnieniu oraz w toku procedury interwencji zgodnie z niniejszymi Standardami personel CIK zobowiązany jest do udzielenia małoletniemu wsparcia zgodnie z charakterem ujawnionego przypadku krzywdzenia, stanem psychicznym i fizycznym małoletniego oraz jego potrzebami, w tym np. odizolowania małoletniego od grupy, zapewnienia warunków do wyciszenia, wysłuchania małoletniego, zawiadomienia opiekunów.

Rozdział IX

Zasady ochrony danych osobowych i wizerunku małoletniego

1. Personel CIK, uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku oraz danych osobowych małoletniego.

2. Personel CIK ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy stosowanych przez CIK sposobów zabezpieczania danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.

3. Dane osobowe małoletnich są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.

4. Personel CIK nie utrwala ani nie umożliwia osobom trzecim, w tym mediom, utrwalania wizerunku małoletniego bez pisemnej zgody opiekuna małoletniego.

5. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takie jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.

Rozdział X

Postanowienia końcowe

1. Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.

2. Standardy zostają umieszczone w wersji drukowanej w sekretariacie CIK oraz na stronie internetowej CIK – w wersji pełnej oraz skróconej.